Wizyta komornika w domu to jedno z najbardziej stresujących doświadczeń, jakie mogą spotkać osobę zadłużoną. Perspektywa utraty osobistych przedmiotów, mebli, sprzętów czy samochodu potrafi paraliżować. Wiele osób w takiej sytuacji czuje się bezbronnych, zakładając, że komornik ma prawo zająć dosłownie wszystko, co przedstawia jakąkolwiek wartość. Na szczęście, tak nie jest. Polskie prawo przewiduje szereg zabezpieczeń, które mają na celu ochronę minimum egzystencji dłużnika i jego rodziny.
Podstawą działania komornika jest zawsze tytuł wykonawczy, który uprawnia go do prowadzenia egzekucji z Twojego majątku. Do tego majątku zaliczają się ruchomości, czyli wszystkie rzeczy, które nie są nieruchomościami – meble, sprzęt RTV i AGD, komputer, biżuteria czy samochód. Jednak prawo jasno określa, że nie wszystkie te przedmioty mogą zostać zajęte. Istnieje katalog przedmiotów wyłączonych spod egzekucji, a ich znajomość to Twoja pierwsza i najważniejsza linia obrony.
Prawo stoi na straży Twojej godności i możliwości codziennego funkcjonowania. Dlatego komornik nie może zająć przedmiotów urządzenia domowego, które są niezbędne dla Ciebie i Twojej rodziny. Co to oznacza w praktyce? Komornik musi pozostawić Ci łóżko, stół, krzesła, podstawowe szafy, a także lodówkę, pralkę czy kuchenkę. Chronione są również ubrania codzienne niezbędne na różne pory roku oraz zapasy żywności i opału na okres jednego miesiąca. Celem tych przepisów nie jest pozostawienie Cię w pustym mieszkaniu, a jedynie spieniężenie tych ruchomości, które mają charakter zbytkowny lub których brak nie uniemożliwi Ci normalnej egzystencji.
Jednym z najważniejszych wyłączeń jest to dotyczące narzędzi i innych przedmiotów niezbędnych dłużnikowi do osobistej pracy zarobkowej. Jeśli jesteś w stanie udowodnić, że Twój komputer, specjalistyczne oprogramowanie, aparat fotograficzny czy właśnie samochód są Ci absolutnie konieczne do wykonywania pracy, która przynosi Ci dochód, możesz skutecznie wnioskować o ich wyłączenie spod egzekucji. Jest to niezwykle ważna ochrona, ponieważ pozwala Ci zachować zdolność do zarabiania i potencjalnej spłaty długów.
Pamiętaj jednak, że ochrona ta ma swoje granice. Dotyczy ona narzędzi „niezbędnych”, a nie luksusowych. Jeśli do pracy jako przedstawiciel handlowy wystarczyłby Ci samochód średniej klasy, a posiadasz luksusowe, sportowe auto, komornik może je zająć, sprzedać, a następnie wydzielić Ci kwotę potrzebną na zakup pojazdu, który faktycznie jest niezbędny do pracy.
Komornik może prowadzić egzekucję wyłącznie z majątku należącego do dłużnika. To bardzo ważna zasada, która pozwala chronić rzeczy znajdujące się w Twoim domu, ale niebędące Twoją własnością. Jeśli komornik próbuje zająć komputer Twojego dziecka, samochód należący do współmałżonka (z którym masz ustanowioną rozdzielność majątkową) czy meble pożyczone od rodziców, masz prawo i obowiązek go o tym poinformować. Kluczowe jest w takiej sytuacji posiadanie dowodów własności tych przedmiotów przez inną osobę (np. faktur imiennych, umów kupna-sprzedaży, umów leasingu). Jeśli komornik, mimo Twoich wyjaśnień, dokona zajęcia, prawowity właściciel rzeczy może wystąpić do sądu ze specjalnym powództwem o zwolnienie zajętego przedmiotu spod egzekucji.
Jeśli komornik podejmuje czynności w Twoim domu i chce zająć przedmiot, który Twoim zdaniem jest wyłączony spod egzekucji, nie pozostawaj bierny. Spokojnie, ale stanowczo poinformuj go o tym fakcie, podając podstawę prawną (np. „ten komputer jest moim niezbędnym narzędziem pracy”). Jeśli komornik nie uwzględni Twoich argumentów i dokona zajęcia, masz prawo złożyć formalny wniosek do komornika o wyłączenie ruchomości spod egzekucji. Jeśli i to nie poskutkuje, ostatecznym krokiem jest skarga na czynności komornika do sądu, na którą masz 7 dni.
Najskuteczniejszą formą ochrony majątku, w tym ruchomości, jest jednak aktywne dążenie do rozwiązania problemu samego zadłużenia. Nie czekaj, aż komornik zapuka do drzwi. Podejmij negocjacje z wierzycielem, spróbuj zawrzeć ugodę, rozłożyć dług na raty. Wierzyciel, widząc Twoją chęć współpracy, może być skłonny do wstrzymania lub ograniczenia egzekucji. W sytuacji, gdy długi Cię przerastają, rozważ skorzystanie z profesjonalnej pomocy prawnej lub restrukturyzacyjnej, a w ostateczności – z upadłości konsumenckiej, która wstrzymuje wszystkie egzekucje komornicze.
Pamiętaj, że w starciu z egzekucją nie jesteś bezbronny. Znajomość swoich praw, świadome i legalne działanie oraz aktywne poszukiwanie rozwiązań to Twoje najważniejsze narzędzia w ochronie majątku i dążeniu do odzyskania finansowej stabilności.
Pomoc wszystkim osobom zadłużonym. Zarówno osobom fizycznym jak i przedsiębiorcom.
Wilczykowski & Partnerzy. Wszelkie prawa zastrzeżone.
Copyright © 2023